Niewielki, owalny przedmiot, przypominający starożytną pieczęć, zauważył w 1980 roku, na bazarze beduinów w Beer Szewie, profesor Yuval Goren z Uniwersytetu Ben Gurion - fizyk i specjalista w dziedzinie energii nuklearnej, certyfikowany zbieracz starożytnych monet. Zapłacił tylko 10 szekli (12 złotych), nie sądził więc, że drobiazg ten miał jakąś wartość.
Profesor kupił pieczęć, bo zwróciła jego uwagę widniejąca na niej postać ryczącego lwa. We wczesnych latach 20-tych, niemiecki archeolog prowadzący wykopaliska w Megiddo, Gottlieb Schumacher, znalazł pieczęć urzędnika z dworu biblijnego króla Jeroboama. Był to pięknie zachowany odcisk ukazujący bardzo podobnego, ryczącego lwa i napis: "Szema, sługa króla Jeroboama". (Hebrajskie słowo "sługa" oznaczało w tym przypadku wyższego urzędnika). Była to jedna z najlepiej zachowanych pieczęci z czasów starożytnego królestwa Izraela.
Profesor zauważył podobieństwo i to skłoniło go do zakupu. Ponieważ jednak pieczęć była bardzo tania, nie sądził, aby była prawdziwa. Dopiero w roku 2020 przebadano tajemniczy przedmiot z kolekcji profesora. Okazał się być autentycznym, datowanym na ponad 2700 lat, odciskiem pieczęci urzędnika z administracji króla Jeroboama II.
Jego autentyczność potwierdzili archeolodzy z Uniwersytetu Ben Guriona oraz Izraelskiego Urzędu do spraw Starożytności [Israel Antiquities Authority]. Badanie materiału, w którym odciśnięto pieczęć wskazało nawet na dokładny obszar Megiddo, z jakiego pochodziła oraz, że została użyta około VIII wieku p.n.e. Urzędnik króla Jeroboama II zapieczętował jakiś dokument, a potem archiwa zostały spalone - prawdopodobnie w trakcie najazdu Asyryjczyków. Pożar dodatkowo wypalił i utwardził pieczęć, tak, że przetrwała do dzisiejszych czasów.
Pochodzi ona z królestwa Izraela, a nie z Judy, co jest dla archeologów cenne, gdyż odnaleziono dotąd wiele artefaktów z królestwa Judy, ale mniej z Izraela (zgodnie z zapisem Starego Testamentu naród Izraela, po śmierci króla Salomona, podzielił się na dwa państwa: Judę (ze stolicą w Jerozolimie) i Izrael (ze stolicą w Samarii). W Judzie mieszkały dwa plemiona izraelskie, a w Izraelu - pozostałe dziesięć).
O Jeroboamie Biblia wspomina w księgach: Królewskiej, Kronik, Ozeasza i Amosa, wymieniając go jako jednego z potężnych, ale też złych królów, którzy odwrócili się od Boga Izraela. Jeroboam oddawał cześć złotym cielcom. Prorocy z jego czasów opisują też wielki upadek moralny Izraela, a także niesprawiedliwość i nierówność społeczną. Jego panowanie przypada niedługo przed inwazją Asyryjczyków, która zakończyła istnienie Izraela oraz doprowadziła do zniknięcia dziesięciu z dwunastu plemion, które zostały wysiedlone i słuch po nich zaginął.
"W piętnastym roku [panowania] Amazjasza, syna Joasza, króla judzkiego - Jeroboam, syn Joasza, został królem izraelskim w Samarii - na czterdzieści jeden lat. Czynił on to, co jest złe w oczach Pańskich: nie zerwał z całym grzechem Jeroboama, syna Nebata, do którego ów doprowadził Izraela." (2 Księga Królewska 14:23)
"Sprzedają za srebro sprawiedliwego, a ubogiego za parę sandałów; w prochu ziemi depczą głowy biednych i ubogich kierują na bezdroża. Ojciec i syn chodzą do tej samej dziewczyny, aby znieważać święte imię moje." (Księga Amosa 2:6)
Prorocy nawoływali do upamiętania Izraela, a Bóg - jak to miało miejsce w czasach Starego Przymierza, kiedy jeszcze nie było ofiary Jezusa i, co za tym idzie, możliwości łaski, przebaczenia i narodzenia się na nowo tj. otrzymania Jego Ducha, a korygowanie ludzi i zawracanie ich ze złej drogi musiało następować przez kary - zsyłał na nich różne utrapienia, aby się opamiętali, ale bezskutecznie. Amos prorokował w imieniu Pana, mówiąc:
"To Ja sprowadziłem na was klęskę głodu we wszystkich waszych miastach i brak chleba we wszystkich waszych wioskach, aleście do Mnie nie powrócili - wyrocznia Pana." (Księga Amosa 4:6)
"Nie umieją postępować uczciwie - wyrocznia Pana - gromadzą nieprawość i ucisk w swych pałacach. Dlatego tak mówi Pan Bóg: Nieprzyjaciel otoczy kraj; zniszczona będzie moc twoja i ograbione twoje pałace. Tak mówi Pan: Tak jak pasterz z lwiej paszczy ratuje tylko dwie nogi albo koniec ucha, tak nieliczni uratowani będą synowie Izraela" (Księga Amosa 3:10)
Za czasów Jeroboama II, pod koniec jego panowania, miało też miejsce potężne trzęsienie ziemi. Napisał o nim prorok Amos:
"Czyż z tego powodu ziemia nie zadrży i czyż nie będą lamentować wszyscy jej mieszkańcy, i nie wzbierze wszystko jak Nil, wzburzy się i opadnie jak Nil w Egipcie?" (Amosa 8:8)
"Słowa Amosa... Miał on widzenie o Izraelu w czasach Uzjasza, króla judzkiego, i w czasach Jeroboama, syna Joasza, króla izraelskiego, na dwa lata przed trzęsieniem ziemi". (Amosa 1:1)
Geolodzy potwierdzają, że ślady tego potężnego trzęsienia ziemi są znajdowane w różnych miejscach dawnej Judei i Izraela. Archeolodzy Yigael Yadin i Israel Finkelstein, bazując na analizach stratygraficznych zniszczeń dokonanych przez trzęsienie, datują je na 760 r. p.n.e. Także David Ussishkin analizując poziom zniszczeń w Lakisz ustalił ten sam rok, pokrywający się z czasem panowania króla Jerobomama II. Zgodnie z opinią Stevena A. Austina, siła tego trzęsienia mogła dochodzić nawet do 8,2 stopni Richtera. Uznał też, że to potężne trzęsienie ziemi z roku ok. 750 p.n.e. jest jednym z najlepiej udokumentowanych w obszarze Morza Martwego. Jego epicentrum znajdowało się około 200 kilometrów od znanego nam dzisiaj terytorium Izraela (które jest obecnie mniejsze, niż za czasów Jeroboama). Ostatnie wykopaliska przeprowadzone przez Arena Maeira w starożytnym Gat również dostarczyły dowodów na to trzęsienie ziemi.
Jest ono opisane w wielu miejscach Biblii: w Księdze Amosa 1:1, 6:11, 8:8, 9:1, a także w Księdze Zachariasza 14:5.
Odkrycia na terenie Izraela pieczęci zawierających imiona biblijnych królów Jozjasza, Hezekiasza, Jeroboama i innych, oraz proroków, takich jak Izajasz i Jeremiasz, są dowodem nie tylko na prawdziwość biblijnych zapisów, ale także na starożytne korzenie narodu izraelskiego na jego obecnych ziemiach.
Autor: P.G.
----Źródła:
